Zuidas moet een nieuw stadscentrum worden, meer dan een wijk van kantoren en woningen. Voorzieningen als winkels, horeca en ook hotels mogen niet ontbreken. Komt er ook cultuur?  Een voorstel zou kunnen zijn om een deel van de collecties van de al jaren gesloten musea als het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum daar voor het publiek toegankelijk te maken. Maar tot nu toe lijkt dit geen succes beschoren.
Wat is er wel? Sinds een aantal jaren is er het virtueel museum Zuidas dat inmiddels aan zijn vierde project Vrije Ruimten bezig is door middel van het Artists in Residence Program. Hoewel het museum zelf virtueel is, gebruiken ze voor het programma het voormalige klooster aan de Prinses Irenestraat en hebben na de opheffing van Platform 21 ook de beschikking over de bovenverdieping van de naastgelegen voormalige kapel. Het virtueel museum werkt nauw samen met de Rietveldacademie die in het Zuidasgebied gehuisvest is en hopelijk zal blijven, nadat de verhuisplannen naar West vorig jaar met succes zijn afgewimpeld. De Zuidasbezoeker merkt de aanwezigheid van dit museum door het videoscherm op het Zuidplein en enkele beelden aan het begin van de Claude Debussylaan die nog over zijn van de beeldenroute Zuidas. In het derde Vrije Ruimten project werd door Justin Bennett een geluidswandeling door Zuidas ontworpen.

Cultuur maakte onderdeel uit van het oorspronkelijke bouwplan in het gebied Beethoven. Aanvankelijk werd gedacht aan een gebouw met een eigen collectie, later werd dit alleen een kunsthal. In de bouwkosten zou ook de gemeente delen, maar of de gemeente betrokken zou worden bij het beheer was onduidelijk. De ING die het plangebied ontwikkelt, kwam niet tot afspraken, maar blijft in dit gebied wel verder gaan met het AKZO hoofdkantoor. Deze bouw gaat nog wel even duren. Intussen krijgt de komende 2 jaar een restant van Art Zuid, namelijk een zittende figuur van boomstronken, een tijdelijke plek op de AKZOweide. De weide zal worden ingezaaid met wilde bloemen en het middendeel wordt een strak geschoren gazon, met het beeld er op, omringd door tijdelijke beukenhaag en wat bankjes, zodat het als speelterrein of aangename verblijfplek kan dienen totdat er gebouwd gaat worden. Studenten van de Rietveld zullen het daar aanwezige Trafohuisje enkele malen per jaar van nieuwe beschildering voorzien.

Ook een slepend plan is het Musicaltheater, voorzien in de oksel van de afrit van de A10 tegenover de RAI. Het theaterontwerp is intussen versoberd, maar het terrein ligt voorlopig nog wel braak. Het theater zal meer cultuur in Zuidas brengen, maar door de situering in de Kop Zuidas zal het weinig bijdragen aan het culturele hart rond station Zuid.

Nadat het plan voor een museum in Beethoven het onderspit moest delven, werd een commisie onder leiding van Martijn Sanders gevormd die in haar rapport voorstelde een kunstpaleis van zo’n 100 miljoen euro, zoals het Grand Palais in Parijs, naast station Zuid te bouwen, waarin  wisselende collecties konden worden getoond. Zuidas zelf had 9 miljoen beschikbaar, maar de gemeenteraad twijfelde en het plan verdween in de prullenbak. Na de commissie Sanders trok de Gemeente Amsterdam Ann Demeester aan als cultuurintendant. Ann Demeester adviseert een culturele bouwstop, meer aandacht voor de programmering van het bestaande en meer ruimte voor onverwachte dingen op onverwachte plekken. Trots zijn op wat er is, minder dromen over fata morgana’s. In deze visie past het meer gebruik maken van de Rietveld Academie. Waarom zouden tijdelijk leegstaande kantoren niet benut kunnen worden door studenten van deze academie? En waarom worden de prijswinnende projecten van studenten van deze Academie niet uitgevoerd om de openbare ruimte te verlevendigen?  Zou Zuidas niet trots op Rietveld moeten zijn?

Bewonersplatform Zuidas

Lees verder over: Publicaties.