Eind 2022 werden we opgeschrikt door het bericht dat ABNAMRO zijn hoofdkantoor op Zuidas ging verkopen. Bewoners die al in de jaren negentig van de vorige eeuw in de omgeving van Zuidas woonden, weten waarschijnlijk nog goed hoe graag deze bank zich op Zuidas wilde vestigen en niet langs de IJ-oevers. Er waren zelfs nog problemen over de parkeergarage waarvoor huurdersverenigingen in de omgeving toestemming hebben verleend tegen een garantie voor bewonersparkeren in de flanken van Zuidas. Voor de bank werd de hoogste toren van Zuidas gebouwd en in 1999 opgeleverd. De maximale hoogte is vastgesteld in verband met het vliegverkeer. Op het hoge dak nestelen sinds jaren slechtvalken die de duiven kunnen verjagen. ING wilde natuurlijk niet achterblijven en liet op een zichtlocatie in Zuidas de glazen schoen bouwen. Dit gebouw werd in 2002 opgeleverd.

Maar de banken willen hier niet blijven.  In 2012 is het hoofdkantoor van de ING Groep verhuisd naar Zuidoost en niet eens naar het op antroposofische basis gebouwde Zandkasteel, maar naar een gewoon kantoorpand.  In 2014 verhuisde ook ING-dochter Nationale-Nederlanden uit het pand. De schoen heet nu Infinity en herbergt diverse kantoren.  En nu vertrekt dus een groot deel van de ABNAMRO.  Zuidoost wordt kennelijk een bankencentrum. Voor de ABNAMRO geldt dat ze blijven als huurder tot het gebouw in Zuidoost klaar is in 2025 en daarna blijft de hoofddirectie nog aan de Zuidas. Dit directiedeel blijft officieel het hoofdkantoor in overeenstemming met de zo vaak genoemde allure van Zuidas. In de huidige bankgebouwen komen via sloop en nieuwbouw 500 tot 1000 woningen en kantoren. Inmiddels was ook APG, de uitvoerder van het grootste pensioenfonds ABP uit de Symphonietoren vertrokken naar Sloterdijk.

Toen er zo’n 10 jaar geleden bij ABNAMRO behoefte kwam aan meer vergaderruimten werd CIRCL gebouwd. Pas tijdens de bouw werd dit paviljoen door architect Pi de Bruijn omgetoverd tot een circulair gebouw met hergebruik van veel materiaal, oude spijkerbroeken voor de isolatie en een prachtige daktuin. CIRCL werd in september 2017 geopend en bleek een groene aanwinst te zijn voor Zuidas. In de verkoop is ook CIRCL betrokken. Wat betekent duurzaam en circulair als je een gebouw al na 5 jaar weer wegdoet?  CIRCL is wel demontabel, maar of het afbreken de duurzaamheid ten goede komt, is nog de vraag.  

We hebben op Zuidas al veel gebouwen zien strippen of ten dele slopen. Dat hebben we onder anderen gezien bij de Amsterdamtorens, maar er zijn nog veel meer voorbeelden te geven.  En als reden wordt soms ruimtegebrek opgegeven, maar ook vaak het voornemen om alles nog duurzamer te maken. Ondanks alle voortvarende bouwplannen is slopen en nieuwbouw van de A-toren van het WTC voorlopig uitgesteld. Misschien een goed moment om na te gaan of de noodzakelijke duurzaamheid ook kan worden gerealiseerd zonder al dat slopen?  

Cisca Griffioen, voorzitter Bewonersplatform Zuidas

wijkkrantartikel maart 2023

Lees verder over: Algemeen, Flanken, Mahler, Publicaties, Voorzieningen, Zuidasgebieden.